solarpunk-manifesto translation draft

content/20pl_nie-zamierzone_efekty_reformy_praw_autorskich_w_ue.md

@@ -1,5 +1,5 @@
 Title: (Nie) zamierzone efekty reformy praw autorskich w UE
-Date: 2018-06-02
+Date: 2018-07-02
 Slug: nie-zamierzone-efekty-reformy-praw-autorskich-w-ue
 Lang: pl
 Translation: false

content/21pl_artykul_11_gorzej_zrozumiane_zagrozenie.md

@@ -1,5 +1,5 @@
 Title: Artykuł 11: gorzej zrozumiane zagrożenie
-Date: 2018-06-03
+Date: 2018-07-03
 Slug: artykul-11-gorzej-zrozumiane-zagrozenie
 Lang: pl
 Translation: false

content/22pl_solarpunk_notatki_do_manifestu.md

@@ -0,0 +1,56 @@
+Title: Solarpunk: notatki do manifestu
+Date: 2018-07
+Slug: solarpunk-notatki-do-manifestu
+Lang: pl
+Translation: false
+
+*Poniższy tekst jest moim tłumaczeniem [tekstu](https://hieroglyph.asu.edu/2014/09/solarpunk-notes-toward-a-manifesto/) Adama Flynna, który w 2014 roku zamieścił na wiki [Projektu Hieroglyph](https://hieroglyph.asu.edu/). Jest to pierwsza kompleksowa próba opisu nowopowstającego ruchu literackiego i nowej wizji przyszłości zwanej "Solarpunkiem".*
+
+---
+
+![Copyright by Olivia/Land of Masks and Jewels](/images/22_solarpunk/Solarpunk-punk1.png)
+
+*Copyright by Olivia/Land of Masks and Jewels*
+
+Trudno jest być futurystą mając mniej niż trzydzieści lat.
+
+Przechodząc przez systemy szkolnictwa naszych poszczególnych państw mieliśmy okazję spotkać się z prezentacjami na TEDzie czy [WorldChanging](https://en.wikipedia.org/wiki/Worldchanging) mającymi zmienić świat, pięknie zaprojektowanymi reklamami ekologicznej konsumpcji i organizacjami pozarządowymi promującymi zrównoważony rozwój. Jednak w tym samym czasie dorastaliśmy z zapowiedziami zagrożeń mających ziścić się zanim jeszcze przejdziemy na emerytury - tak z powolną acz nieubłaganą militaryzacją policji[^państwa-policyjne], jak i z całkowitą nieudolnością obecnych elit politycznych w poradzeniu sobie z istniejącym, ale jeszcze nie tak <pilnym> <zagrożeniem> zmiany klimatu. Wielu z nas czuje, że nieetyczne jest sprowadzać dzieci na taki świat. Wyrośliśmy w cieniu tych zagrożeń i jeżeli czasem przypominamy grzyb - jest to komplement dla naszych umiejętności dostosowania się.
+
+Jesteśmy solarpunkami, ponieważ jedyne pozostałe opcje to wyparcie lub rozpacz.
+
+W obietnicach Singularystów i [Transhumanistów](https://pl.wikipedia.org/wiki/Transhumanizm) jest miejsce dla jednostek, nie społeczeństw, a ich wizje przyszłości są pozbawione jakiejkolwiek równowagi. Jak wiele z nich przewiduje świat, w którym energia nie jest tania i powszechnie dostępna, nie wspominając już o metalach ziem rzadkich[^peak-computing]?
+
+Solarpunk skupia się na znalezieniu sposobów, by uczynić życie lepszym już teraz, dla nas samych - i co jeszcze ważniejsze - dla przyszłych pokoleń. Chcemy przedłużać ludzkie życie na poziomie gatunku, nie tylko jednostki. Nasza przyszłość musi zakładać ponowne wykorzystanie przedmiotów czy budynków, których używamy teraz - zamiast dwudziestowiecznego modernizmu, niszczącego i budującego od nowa. Nasz futuryzm nie jest nihilistyczny jak [cyberpunk](https://pl.wikipedia.org/wiki/Cyberpunk) i stara się uniknąć <odtwórczości> potencjalnie reakcyjnych tendencji [steampunka](https://pl.wikipedia.org/wiki/Steampunk): głosimy pomysłowość, kreatywność, niezależność i <pro->społeczność.
+
+Końcówka _-punk_ w Solarpunku nie znalazła się tam tylko dlatego, że modnie brzmi. Oznacza ona sprzeciw, jednak sprzeciw wyrażony budowaniem infrastruktury <podwalin> pod nowe alternatywy. Widać to już w próbach administracji publicznej poradzenia sobie z rosnącą ilości paneli słonecznych. "Budowa niezależnej infrastruktury to zabezpieczenie przed utratą możliwości samostanowienia dla każdego obywatela", jak słusznie zauważył Chokwe Lumumba, burmistrz Jackson, Mississippi. Dostrzegamy zalety posiadania publicznej sieci energetycznej i chcemy ją podtrzymywać, jednak tylko zdrowa samowystarczalność społeczności lokalnych pozwoli im obronić się przed monopolistami chcącymi odciąć prąd całym dzielnicom, jak to się stało w Detroit[^Detroit].
+
+Solarpunk nawiązuje do do ideału chłopa Jeffersona[^yeoman-farmer], swadeshi Gandhiego[^swadeshi], jego [marszu solnego](https://pl.wikipedia.org/wiki/Marsz_solny) i innych tradycji nowatorskiego nieposłuszeństwa - tak Gandhi, jak i Jefferson byli wynalazcami.
+
+Estetyka i aspekty wizualne Solarpunka są otwarte i wciąż ewoluują. W chwili pisania tego artykułu są połączeniem:
+
+ - dziewiętnastowiecznego "[wieku żagli](https://pl.wikipedia.org/wiki/Wiek_%C5%BCagli)" i życia na nowo skolonizowanych lądach (ale z większą ilością rowerów)
+ - kreatywnego użycia istniejącej infrastruktury, co czasami wygląda post-apokaliptycznie, czasami po prostu dziwnie
+ - wynalazczości w stylu [jugaad](https://en.wikipedia.org/wiki/Jugaad) i podobnych obecnych w mnóstwie krajów rozwijających się
+ - zaawansowanej technologii w prostej, elegenckiej formie
+
+Oczywiście im dalej w przyszłość, tym bardziej ambitnym można być. W dłuższej perspektywie, solarpunk bazuje na wyobrażeniach z proekologicznych blogów i zarysowuje je mocniej, dalej, głębiej. Wyobraź sobie architektów [permakultur](https://pl.wikipedia.org/wiki/Permakultura) planujących na dziesiątki lat i stulecia w przyszłość, niczym budowniczy katedr. Pomyśl o [tarasach rolnych](https://pl.wikipedia.org/wiki/Tarasy_rolne) stanowiących jednocześnie [komputery wodne](https://en.wikipedia.org/wiki/Fluidics). Zastanów się nad historią urzędnika Ministerstwa Regeneracji zarządzającego rzadko zaludnionym terenem na Amerykańskim południowym zachodzie, teraz wykorzystywanym głównie pod panele słoneczne i przepompownie. Zastąp "inteligentne miasta" "inteligentymi mieszkańcami".
+
+W zeszłym tygodniu Tumblra rozpalił [ten post](http://missolivialouise.tumblr.com/post/94374063675/heres-a-thing-ive-had-around-in-my-head-for-a) przedstawiający przepiękną wizję Solarpunka połączonego z art nouveau i [ogrodami angielskimi](https://pl.wikipedia.org/wiki/Ogr%C3%B3d_angielski), która niesamowicie przypomina mi styl [Hayao Miyazakiego](https://pl.wikipedia.org/wiki/Hayao_Miyazaki). Jest coś wspaniałego w sposobie, w jaki kontrastuje ona z gładkimi, sterylnymi i białymi wizjami przyszłości przypominającymi design iPoda. Solarpunk ma ludzką twarz i <nie boi się być nieposłuszny>.
+
+Ilustrację zamieszczam za zgodą [Olivia/Land of Masks and Jewels](http://missolivialouise.tumblr.com/). Na Tumblrze Olivii możecie znaleźć [blogpost](http://missolivialouise.tumblr.com/post/94374063675/heres-a-thing-ive-had-around-in-my-head-for-a) o wizualnej stronie Solarpunka ze wspaniałymi ilustracjami i interesującymi myślami na jego temat!
+
+---
+
+*Starałem się oddać treść oryginału tak wiernie jak to możliwe - zamieściłem też przypisy, które mogą pomóc zrozumieć polskim czytelnikom zagadnienia lepiej znane mieszkańcom Stanów Zjednoczonych.
+
+Autor wyraził zgodę na tłumaczenie i publikację tego tekstu, jednak w przeciwieństwie do większości tego bloga nie jest on objęty licencją Creative Commons. Ilustracje należą do podpisanych autorów.*
+
+[^państwa-policyjne]: Militaryzacja policji jest znacznie bardziej widoczna w Stanach Zjednoczonych niż w Europie. Normą tam jest zakup broni czy wozów opancerzonych od wojska i wykorzystanie ich przeciwko cywilom, szczególnie w trakcie protestów, co znacznie zwiększa agresję policji i śmiertelność starć. Dla reszty świata bardziej widoczna może być postępująca inwigilacja i ograniczenia praw obywatelskich przez "wojnę z terrorem".
+
+[^peak-computing]: Tak zwany "peak computing": założenie, że moc obliczeniowa komputerów na naszej planecie nie będzie rosła liniowo w nieskończoność, jak to opisuje [Prawo Moore'a](https://pl.wikipedia.org/wiki/Prawo_Moore%E2%80%99a). W którymś momencie historii nasza moc obliczeniowa może zacząć spadać, najprawdopodobniej przez brak wystarczającej ilości energii lub wspomnianych metali ziem rzadkich.
+
+[^Detroit]: Miasto [Detroit](https://pl.wikipedia.org/wiki/Detroit) w stanie Michigan, USA liczące ponad 700 tysięcy mieszkańców w 2013 roku [ogłosiło bankructwo](https://businessinsider.com.pl/usa-detroit-3-lata-po-bankructwie/2wghet5), co zaowocowało odłączeniem elektryczności i upadku infrastruktury w całych dzielnicach. W chwili obecnej usługi publiczne praktycznie w wielu z nich wciąż nie funkcjonują, klasy w szkołach mają ponad 60 osób i nie dość nauczycieli, aby obsadzić wszystkie przedmioty. Więcej zdjęć z Detroit można znaleźć [tutaj](http://detroiturbex.com/why/index.html).
+
+[^yeoman-farmer]: źródła
+
+[^swadeshi]: Polityka _swadeshi_ - ([angielska wikipedia](https://en.wikipedia.org/wiki/Swadeshi_movement)) - ruch niepodległościowy w Indiach polegający na bojkocie zagranicznych, szczególnie brytyjskich produktów i promocji lokalnych alternatyw.