OOP là object-oriented programming hay còn gọi là lập trình định hướng đối tượng là một trong những kỹ thuật lập trình rất quan trọng và phổ biến hiện nay. Hầu hết các ngôn ngữ lập trình phổ biến hiện nay như Java, Ruby, C# kể cả JavaScript đều hỗ trợ lập trình hướng đối tượng.
Lập trình hướng đối tượng là một kỹ thuật lập trình cho phép lập trình viên tạo ra các đối tượng trong code trừu tượng hóa các đối tượng thực tế trong cuộc sống.
OOP được xem là giúp tăng năng suất, đơn giản hóa độ phức tạp khi bảo trì cũng như mở rộng phần mềm bằng cách cho phép lập trình viên tập trung vào các đối tượng phần mềm ở bậc cao hơn. Ngoài ra, nhiều người còn cho rằng OOP dễ tiếp thu hơn cho những người mới học về lập trình hơn là các phương pháp trước đó.
Có thể đọc chi tiết tại: wikipedia
Class được xem như là bản thiết kế(blueprint) hoặc có thể xem là khuôn mẫu(prototype) từ đó tạo ra các object(đối tượng), là tập hợp các object(đối tượng) có cùng phương thức và thuộc tính.
Object là entity(thực thể) mang tính vật lý cũng như mang tính logic. Mỗi object(đối tượng) bao gồm:
- State(Trạng thái): Nó được đại diện bởi các attributes(thuộc tính) của một đối tượng(Object).
- Behavior(Hành vi): Nó được đại diện bởi các method(phương thức) của một đối tượng(Object).
- Identity(Danh tính): Nó đưa ra một tên duy nhất cho một object(đối tượng) và cho phép một object(đối tượng) tương tác với các object(đối tượng) khác.
Example: Một object(đối tượng) Dog.
| State | Behavior | Identity |
|---|---|---|
| age, color, breed | eat, run, sleep | Name of Dog |
Instance được hiểu là thể hiện của lớp đối tượng nào đó, nó được khai báo thông qua từ khoá new lúc này nó có giá trị thuộc tính cụ thể.
Example:
//Tạo instance husky từ object Dog
Dog husky = new Dog();Trước khi tìm hiểu Encapsulation là gì. Chúng ta sẻ tìm hiểu sơ qua về Access Modifier trong java
| Access Modifier | Phạm vi truy cập |
|---|---|
private |
Chỉ truy cập được từ class khai báo |
protected |
Truy cập được từ trong class khai báo, class con của class khai báo và các class cùng gói với class khai báo |
public |
Truy cập được từ mọi nơi |
default |
Truy cập được từ trong class khai báo và các class cùng gói với class khai báo |
Encapsulation là a process of wrapping code and data together into a single unit có thể hiểu là quá trình bao đóng, đóng gói code và dữ liệu thành một đơn vị duy nhất. Một cách hiểu khác là nó giống như một lá chắn bảo vệ để ngăn ngừa dữ liệu bị truy cập bởi mã bên ngoài.
Về mặt kỹ thuật trong Encapsulation các variables(biến) hoặc data(dữ liệu) sẻ được bị ẩn đi, các class khác sẻ không nhìn thấy và các class khác chỉ có thể được truy cập thông qua một số function(hàm) mà class đó cung cấp.
Để thực hiện Encapsulation thì phải định nghĩa tất cả các variables(biến) trong class là private và viết các public method(phương thức) để get và set giá trị cho variable.
Example:
public class Person {
// private variables declared
// these can only be accessed by
// public methods of class
private String name;
private int age;
private String sex;
//get method for name to access
public String getName() {
return name;
}
//set method for name to access
public void setName(String name) {
this.name = name;
}
public int getAge() {
return age;
}
public void setAge(int age) {
this.age = age;
}
public String getSex() {
return sex;
}
public void setSex(String sex) {
this.sex = sex;
}
}Kết quả khi chạy:
public class Test {
public static void main(String[] args) {
Person person = new Person();
//setting values of the variables
person.setName("NguyenVanTra");
person.setAge(22);
person.setSex("male");
//Displaying values of the variables
System.out.println("Name: "+person.getName()); // NguyenVanTra
System.out.println("Age: "+person.getAge()); // 22
System.out.println("Sex: "+person.getSex()); // male
}
}Inheritance (Tính kế thừa) là một tính chất quan trọng trong OOP. Nó là cơ chế mà cho phép một class được phép thừa hưởng các tính năng (fields and method) của một class khác. Điều này cho phép các object chia sẻ hay mở rộng các đặc tính sẵn có mà không phải tiến hành định nghĩa lại.
Example:
Ta có class Animal có 3 attributes là color, age, weight
public class Animal {
private String color;
private int age;
private int weight;
public Animal(String color, int age, int weight) {
this.color = color;
this.age = age;
this.weight = weight;
}
public String getColor() {
return color;
}
public int getAge() {
return age;
}
public int getWeight() {
return weight;
}
}Class Dog và Cat sẻ kế thừa class Animal thông qua từ khoá extends.
public class Dog extends Animal {
public Dog(String color, int age, int weight) {
super(color, age, weight);
}
}public class Cat extends Animal {
public Cat(String color, int age, int weight) {
super(color, age, weight);
}
}Class Dog và Cat sẻ được thừa hưởng các thuộc tính và phương thức mà Animal đã khai báo.
public class Test {
public static void main(String[] args) {
Cat cat = new Cat("black", 2, 15);
System.out.println(
String.format("Color: %s, Age: %d, Weight: %d",
cat.getColor(), cat.getAge(), cat.getWeight()));
//Color: black, Age: 2, Weight: 15
Dog dog = new Dog("yellow", 1, 25);
System.out.println(
String.format("Color: %s, Age: %d, Weight: %d",
dog.getColor(), dog.getAge(), dog.getWeight()));
//Color: yellow, Age: 1, Weight: 25
}
}Polymorphirsm trong java là một khái niệm mà theo đó chúng ta có thể thực hiện một hành động đơn lẻ bằng nhiều cách khác nhau (single action by different ways).