Conclusie discussie

In deze proeftoepassing werd het RSOpen model doorontwikkeld en gebruikt om kansrijke agrarische landgebruikstarnsities in Friesland in kaart te brengen. Dit in het licht van de mogelijke toekomstige peilopzet en, dus, vernatting van veenweidegebieden in zogenaamde WBS (Water en Bodem Sturend) scenario's.

De belangrijkste modelontwikkeling bestond uit:

1. de toevoeging van een aantal agrarische klassen als landgebruiksopties in de ruimtelijke allocatiemodule, zowel traditioneel (bijvoorbeeld gras en aardappelen) als nieuw/exotisch (bijvoorbeeld rijst of yukon);
2. de beschrijving, per agarische klasse, van de maximale lokale kosten en opbrengsten (onder oprtimale water- en bodemhuishoudkundige condities) en, daarmee, de maximale lokale netto contante waarde;
3. de lokale specificatie van de lokale effecten hierop, via opbrengstenderving, van verzilting;
4. idem t.a.v. peilverhoging en het effect daarvan op grondwaterstanden, via de zogenaamde WaterWijzerLandbouw methodiek;
5. de incorperatie van regionale claims (minima en maxima) ten aanzien van het totale regionale lanmdgebruik van deze klassen;
6. de toevoeging van de SOMERS-effectmodule, waarmee de cumulatieve lokale CO2-emissies uit bodemdaling kunenn worden berekend.
7. de toevoeging avn een preprocessing module waarin bepaald toekomstig groindgebruik opgelegd kan worden aan het model (waterretentiegebieden in dit geval).

De resultaten zijn hierboven beschreven en gepresenteerd aan de provincie Friesland. Dit in het kader van het zogenaamde Laag Nederland 2050 project. De focus van de presentatie was op de kaarten van kansrijk toekomstig ruimtegebruik (en dus niet op bijbehorende CO2 emissies en agrarische opbrengsten). Dit enerzijds gezien de politieke gevoeligheid van deze thema's in o.a. deze provincie. Een andere reden is het feit dat het hier gaat om een proef toepassing. De modelontwikkeling is namelijk nog niet afgerond en dus nog niet gevalideerd.

De belangrijkste punten voor doorontwikkeling en verdere (proef)toepassingen van RSOpen zijn als volgt.

Empirie:

• Update kentallen t.a.v. agrarische kosten en opbrengsten, incl plausibele transitiekosten, subsidies, recente prijzen etc. (met WUR)

Modelstructuur:

• Natuurklassen toevoegen, afgestemd met de WaterWijzerNatuur en MetaNatuurPlanner, met PBL, WUR, KWR;
• Expliciet rekening houden met verschillende typen agrariers (gedrag), bijv als onderdeel van transitiekosten (met WUR)
• gecombineerde ruimtelijke optimalisatie van zowel landgebruik als peilsttageie, per peilvak, o.b.v. zowel lokale landbouwopbrengsten als broeiklasemissies uit veenoxidatie

SOMERS effectmodule broeikasgasemissies:

• Toevoeging van methaanemissies
• Emissies differentieren naar landgebuikstype (emissies in stedelijk gebied en waterretentiegebieden bijv.)
• Specificeren van de CO2 vastlegging van landgebruikstypen
• hiermee netto broeikasgasemisses berekenen

Nieuwe effectmodules/indicatoren:

• Ecosysteemdiensten (bestuiving, CO2 vastlegging, soortenrijkdom (met PBL en WUR (MNP etc.));
• Bodemdaling en de kosten daarvan op gebouwen en infrastructuur, via het Atlantis model (bodemdaling) en het werk van Deltaris/Arcadis t.a.v de beprijzing daarvan per woonmilieu en inricvhtingsvariant.
• Stikstofemissies, per landgebruikstype

Nieuwe scenario-invoer:

• Maximale broeikasgasemissies opleggen, per provincie, en hiermee rekening houden in RuimteScanner bij de allocatie van CO2 emitterende grondgebruiksklassen
• Idem voor stikstof emissies

Proeftoepassingen/toetsen (van bovengenoemde actualisaties/uitbreidingen):

• Tweede, verdiepende/verbredende toepassing in Friesland
• Proeftoepassingen in andere provincies dan Friesland, zoals Noord Holland en Noord Brabant, met meer stedelijk gebied en ook (hoge) zandgronden (droge natuur